Ở các nước phương Tây, ba chủ thể chính tham gia vào quá trình hoạch định chính sách: các bộ của chính phủ, các uỷ ban, tiểu ban của quốc hội, các nhóm lợi ích, được xem là “tam giác sắt” quyền lực. Ba bộ phận này kết hợp với nhau, thao túng phần lớn quá trình chính sách của các quốc gia.
- Giới chuyên gia:
Trong quá trình hoạch định chính sách, giới chuyên gia đóng một vai trò quan trọng. Với tư cách là những người trực tiếp soạn thảo, họ là linh hồn của các chính sách.
Vậy giới chuyên gia là ai? Họ là những người làm việc tại các vụ, cục của các bộ; các cán bộ làm việc tại các tiểu ban, uỷ ban của quốc hội; các nhà nghiên cứu tại các cơ quan nghiên cứu của chính phủ hoặc quốc hội. Họ hầu hết là những người có kinh nghiệm trong việc thiết kế và thi hành chính sách. Họ tập hợp thành một cộng đồng chuyên môn mà bất kỳ chính sách nào cũng phải dựa vào.
Các chủ thể ngoài chính quyền
- Các cử tri: Các nghị sĩ, đại biểu quốc hội với tư cách là những người đại diện, thường được bầu ra từ các đơn vị bầu cử cụ thể nào đó. Để duy trì sự ủng hộ của cử tri, các nghị sĩ sẽ phải lắng nghe tiếng nói, những phản ứng, đề đạt của người dân trước những vấn để của cuộc sống. Trong khả năng của mình, các nghị sĩ có thể sẽ đề xuất những chính sách nhằm bảo vệ quyền lợi của những cử tri mà họ đại diện. Thông qua kênh tiếp xúc này, các cử tri đã tác động vào quá trình hoạch định chính sách quốc gia.
- Các phương tiện truyền thông đại chúng: Người dân có thể thông qua các phương tiện truyền thông đại chúng để trình bày quan điểm của mình về các vấn đề chính sách, tạo dư luận xã hội và thông qua đó có thể tác động đến quá trình hoạch định chính sách.
Như chúng ta đã biết, một trong những chức năng quan trọng của các phương tiện truyền thông đại chúng là xác lập nghị trình chính trị nói chung, và nghị trình chính sách nói riêng. Một số nghiên cứu ở phương Tây gần đây cho thấy có một xu hướng là: những gì các phương tiện truyền thông cho là quan trọng thì các nhà chính trị cũng cho là quan trọng và những vấn đề này thường có cơ hội được đặt trên bàn nghị sự của chính phủ.
